HALİL ÖZCAN

İmam Hatip Liselerinin ilk nüvesi; Osmanlı Devleti’nin son döneminde vaiz yetiştirmek amacıyla 1912 yılında açılan Medresetü’l-Vaizin ile imam ve hatip yetiştirmek üzere 1913’te açılan Medresetü’l-Eimme ve’l-Huteba’dır. Bu iki medrese 1919’da Medresetü’l-İrşad adıyla birleştirildi.
Bundan iki yıl sonra, 8 Mayıs 1921’de Medaris-i İlmiye Nizamnamesi, yani "Bilim Medreseleri Kanunnamesi” çıktı. Bu nizamname, İmam Hatip Liselerinin ilk prototipi olarak kabul edilebilecek olan okulların müfredatını, bugünkü imam hatip okullarının müfredatına benzer bir şekilde düzenlemişti. TBMM tarafından açılarak sayıları 465´i bulan ve hem fen bilimleri, hem de dini bilimlerin bir arada verildiği bu ilk Cumhuriyet okulları, 1924 yılında Tevhid-i Tedrisat Kanunu´nun kabul edilmesinden sonra kapatıldı. Yeni kanunla birlikte ilk kez "imam hatip" ismi de kullanılmaya başladı. Yeni kanun din adamı yetiştirmek üzere "İmam Hatip Mektepleri" açılmasını öngörüyordu. Ancak kapatılan yüzlerce medrese karşılığında sadece 29 yerde İmam Hatip Mektebi açıldı. Bu sayı ise her yıl biraz daha azalarak 1932’de İmam Hatip Mektepleri tamamen kapatıldı.
Okullar, 1949 yılında tekrar açıldığında adı “İmam Hatip Kursları”ydı. Demokrat Parti iktidarı sonrasında Celaleddin Ökten hocanın projesini hazırlayıp hükümete kabul ettirdiği imam hatip okulları ise 1951 yılında yeniden açıldı. İlk kurulan okul İstanbul İmam Hatip Lisesi olurken, onu 6 okul daha takip etti. Aynı yıl, İstanbul, Ankara, Konya, Adana, Isparta, Kayseri ve Kahramanmaraş'ta ilk imam hatip okulları açıldı. 1969 yılında da Isparta’da ilk kız imam hatip okulunun temeli atıldı.
Başlangıçtan itibaren İmam-Hatip okullarının binalarının büyük kısmını halk yaptırmıştır. 1995’te yayımlanan bir çalışmaya göre (Ünsür, s. 148-149) 400 binadan 263’ü çeşitli dernek ve vakıflar, otuz sekizi devlet tarafından, yetmiş yedisi devlet-millet iş birliğiyle inşa edilmiştir. Yirmi iki binanın mülkiyeti ise hazineye ait olup geçici olarak İmam-Hatip Lisesi’ne verilmiştir. İmam-Hatip okullarında okuyan öğrencilerin çoğu köylerden geldiği için bu okullara mahsus yurt yapımı yoluna da gidilmiştir. 1995’te mevcut 246 pansiyonun 121’i müstakil bina olup bunların otuz beşini devlet, elli sekizini dernek, vakıf gibi sivil kuruluşlar inşa etmiş, yirmi sekizi de devlet-vatandaş iş birliğiyle yaptırılmıştır.
Devam eden yıllarda pek çok yenilik, değişiklik yaşandı ancak imam hatiplerin hayatı hep mücadeleyle geçti. 1997 yılında ise imam hatipleri 28 Şubat darbesi vurdu. Okulların orta kısmı kapatılırken, üniversiteye geçişte katsayı engeli kondu. 2009’da katsayı uygulaması kaldırıldı, 2012’de de 15 yıl aradan sonra imam hatip okullarının orta kısmı yeniden açıldı. Bugün Türkiye’de “proje okullar” başlığı altında fen ve sosyal bilimler, dil, sanat, spor ve hafızlık alanındaki imam hatiplerin yanısıra, uluslararası imam hatipler de faaliyet gösteriyor. Yurtdışında ise 22 ülkede 54 imam hatip lisesi bulunmaktadır.
İlçemizde de İlk İmam Hatip binası  1967 yılında İlim Yayma Cemiyeti tarafından yaptırılmış ancak açılışına yedi yıl sonra MSP-CHP hükümetleri zamanında   izin verilmiştir. Bugün itibariyle Osmancık, Kolukısa ve Atlantı  mahallelerimizde birer İlçe merkezinde iki adet olmak üzere toplam beş İ.H.Ortaokulu, yine ilçemizde biri erkek diğeri kız olmak üzere iki İmam Hatip Lisemiz faaliyetini sürdürmektedir. Bu vesile ile İmam Hatip davasına öncülük eden zamanın Başbakanı merhum Adnan Menderes, merhum M.Eğitim Bakanı Tevfik İleri ile ilk kurucu Müdürü Merhum Celalalettin Ökten Hoca ile ilçemiz de de bu mücadeleyi veren  geçmişlerimizi rahmet ve minnetle yad ediyoruz. Allah onlardan razı olsun. Ves’selam…